W okresie nastoletnim przed nastolatkiem stoi szereg wyzwań rozwojowych, które mają za zadanie przygotować go do dorosłego życia. Jest to okres przemian zarówno w ciele, jak i w umyśle dziecka. Głównym konfliktem rodzącym się w tym czasie jest dysonans pomiędzy potrzebą autonomii od rodziców a potrzebą bliskości z nimi. Ponadto, w okresie nastoletnim, najważniejszą rolę zaczynają spełniać rówieśnicy – przyjaciele, to również okres pierwszych relacji miłosnych. Nastolatkom może towarzyszyć także zmienność nastrojów oraz bunt wobec norm i zasad.

Kiedy nasze dzieci się buntują (niezależnie czy to 2,3, 5 czy 15-latki), wywołuje to w nas, dorosłych złość, bezsilność, próbę pokazywania „kto tu rządzi”. Zazwyczaj takie działania przynoszą rezultat odwrotny od zamierzonego, szczególnie w przypadku adolescentów. Buntowanie się jest wpisane w rozwój człowieka (my też przez to przeszliśmy!) po to, aby dziecko mogło zdefiniować na nowo kim jest i czego potrzebuje (co jest podstawowym zadaniem rozwojowym tego okresu). Nastolatki sprawdzają co im się podoba a co nie, ustalają na nowo swój stosunek do norm społecznych (pierwotnie je zaprzeczając przechodząc do zaakceptowania ich). Jednocześnie bunt jest także testowaniem relacji z rodzicami – sprawdzeniem, na ile mogę na rodzicach polegać, jak bardzo się od nich odseparować aby dalej być z nimi blisko.

Jak sobie radzić z buntującym się nastolatkiem?

- przede wszystkim: nie stawiać niczego „na ostrzu noża” – próba sił w przypadku relacji z nastolatkiem przyniesie odwrotny rezultat;

- rozmawiać, rozmawiać i jeszcze raz rozmawiać… dając nastolatkowi poczucie, że wolno mu sprawdzać do mu się podoba a co nie, testować różne rozwiązania;

- dawać nastolatkowi wsparcie emocjonalne ale jednocześnie stawiać granice (jasno określone, wraz z uzasadnieniem dlaczego takie są obostrzenia) i wyciągać konsekwencje. Nastolatek czuje się jeszcze trochę dzieckiem ale chciałby być traktowany jak dorosły.

A w sytuacjach trudnych emocjonalnie dla rodzica, sięgnąć po pomoc.

"Dobry dorosły" powinien być w tym okresie dla nastolatka towarzyszem - wysłuchać, umieć "wytrzymać" zmienność jego nastrojów a także wspierać w rozwoju. Nastolatek potrzebuje Twojej, jako rodzica, obecności i akceptacji, przy jednoczesnym wyznaczaniu granic.

Katarzyna Kopeć – psycholog, psychoterapeutka,

Kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.